Làng gốm Bàu Trúc lạ lẫm hôm nay.

Từ cách làm căn cơ, bài bản mang tính vững bền và đầy táo tợn trên mà giờ, sản phẩm Bàu Trúc sinh sản ra đến đâu tiêu thụ hết đến đó, mang lại thu nhập đáng kể cho dân làng

Để định dạng gốm, thay vì dùng bàn xoay, thợ gốm Bàu Trúc dùng hòn kê. Nghề làm gốm ở đây đã có từ rất lâu đời. Ông Đàng Xem, người được dân làng xem là “báu vật” của làng, chia sẻ: "Xưa nay, chỉ có nữ giới Chăm mới làm gốm, tôi “lấn sân” và là ngoại lệ khi trở thành một trong 3 nghệ nhân, nắm vững các kỹ thuật làm gốm truyền thống từ nghìn xưa của làng".

Cần lao thủ công nặng nhọc, năng suất thấp nhưng lại tạo hình đẹp cho ra sản phẩm gốm độc đáo: Không sản phẩm nào y sì sản phẩm nào. Nghề làm gốm do ông Pôklông Chanh khởi tạo từ nghìn xưa, ông là một trong những vị tiên nhân của nghề gốm từ thời xa xưa và được dân làng giữ gìn nghề đến ngày nay” - bà Lực nói.

Lúc ấy, cả làng chỉ có vài gia đình theo nghề. Bằng kỹ thuật thủ công hoàn toàn, gốm Bàu Trúc được ca tụng như một sản phẩm "ấm bàn tay con người" nhất, với đặc trưng riêng, đậm nét văn hóa Chăm, không lẫn với gốm nơi khác. Bình quân thu nhập mỗi ngày công cần lao ở Bàu Trúc từ 60. Sau đó, nhờ sự tham mưu, chỉ dẫn của tỉnh, huyện, gia đình bà Lực là một trong những hộ chuyển hướng sang làm gốm mỹ nghệ.

Tỉ lệ gia đình có ti vi, xe máy đạt trên 80%; số lượng nam, nữ thanh niên theo nghề gốm truyền thống ngày một đông (trên 40%). Nhìn sự cường thịnh của làng nghề bữa nay, tận mắt chứng kiến đời sống no đủ của người dân trong không khí hăng say lao động và sáng tạo, chúng tôi tin rằng ánh lửa lò nung với tình và khát vọng vẫn luôn bừng cháy ở nơi này.

Tuy công phu, vắt cao hơn, nhưng sản phẩm bán ra có giá trị hơn

Đưa đôi bàn tay nhẹ nhàng uốn những đường cong trên phù điêu vũ nữ Apsara, ông Đàng Xem kể: “Dù cũng biết làm nghề gốm từ nhỏ, nhưng tôi không nghĩ sẽ theo nghề này.

Người dân làng nghề không ngừng tìm tòi và nâng cao chất lượng và kỹ thuật nung, để tạo ra những sản phẩm gốm đẹp và dễ tiếp cận thị trường hơn. Anh tâm tư: Ngày trước gốm làm ra chính yếu để dùng và bàn luận thức ăn với các doanh nhân trong vùng, dần dà do sự phát triển của du lịch, du khách đến làng nghề nhiều hơn nên gia đình tôi chuyển hướng sang làm gốm mỹ nghệ.

Đón tiếp và hướng dẫn chúng tôi tìm hiểu truyền thống, văn hóa và lịch sử của làng gốm Bàu Trúc là nghệ nhân Đàng nhãn lực. Cùng với sự sáng tạo đổi mới kiểu dáng sản phẩm, chuyển hướng từ sinh sản hàng gia dụng sang hàng mỹ nghệ, tác động của dự án đã giúp làng gốm Bàu Trúc thoát nghèo, vươn lên làm giàu".

Chính sự phối hợp giữa phương pháp làm gốm truyền thống độc đáo của người Chăm với các sản phẩm gốm mỹ nghệ hiện đại đã mang đến thành công cho gia đình bà cũng như nhiều hộ khác trong làng.

“Bàu Trúc có tên gốc Chăm là Paley HamuTrok, tức thị “làng trũng”, nhô ra cuối triền sông. Người Chăm ở làng gốm Bàu Trúc có cách làm gốm rất đặc biệt. Cuộc sống gia đình tôi với 2 con nhỏ 2 năm qua đỡ cực hơn khi thu nhập mỗi tháng kiêng 8 triệu đồng". Bà là một trong 3 nghệ nhân lừng danh của làng gốm Bàu Trúc sau nghệ nhân Đàng Thị Gia và Đàng Xem.

Sản phẩm bán trong nước, cho du khách cao gấp nhiều lần. Chính nhờ nghề gốm gia truyền này mà gia đình tôi trở thành khá giả có của ăn của để"

000đ - 70. 000 sản phẩm. Du khách có thể học làm gốm ở Bàu Trúc   Một vòng tham quan làng gốm, đến bất cứ cơ sở gốm nào, chúng tôi đều cảm nhận được điểm chung, đó là niềm đam mê với nghề gốm truyền thống của cha ông. Bà Lực cho biết, những năm trước, gia đình bà chỉ làm những sản phẩm truyền thống là đồ gốm gia dụng. Gốm Bàu Trúc được xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới  Theo nghệ nhân công, làng gốm Bàu Trúc có hơn 400 hộ, hầu hết là đồng bào dân tộc Chăm, trong đó hơn 80% hộ làm nghề gốm truyền thống.

Người thợ đi vòng vèo hòn kê để tạo dáng gốm, đồng thời dùng bàn dập vỗ cho thành gốm thêm chắc. ANH NGUYỄN. Làng nghề Bàu Trúc từ chỗ đối mặt với nguy cơ "xóa sổ" đã trở thành một làng nghề lừng danh trong và ngoài nước. Nét duyên nữa của gốm Bàu Trúc nằm trong kỹ thuật chế tạo. Những con đường làng được trải nhựa bê tông, những căn nhà mái ngói đỏ tươi, những cửa hàng và cơ sở sản xuất luôn rộn ràng khách thập phương ra vào.

Làng gốm Bàu Trúc thuộc thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước (tỉnh Ninh Thuận), cách trọng tâm thành thị Phan Rang - Tháp Chàm khoảng 15km, là làng gốm cổ nhất Đông Nam Á, nổi tiếng với sản phẩm gốm thủ công và kỹ thuật nung gốm độc đáo.

Tôi hạnh phúc khi làm ra một tác phẩm gốm, hạnh phúc khi những đứa con ý thức của mình được khách hàng yêu thích

000đ, mỗi hộ thu nhập khoảng 10 triệu đồng/tháng. Mục đích của dự án nhằm tiếp thị gốm mỹ nghệ; thành lập trung tâm trưng bày và kinh dinh sản phẩm gốm lưu niệm phục vụ du lịch; tương trợ vốn sinh sản kinh doanh cho các hộ gia đình; đổi mới kiểu dáng, mở rộng thị trường trong nước và xuất khẩu.

Đường xá trong làng đã được bê tông hóa, nhiều con em của làng thi đỗ đại học và đạt thành tích cao trong các kỳ thi. Gốm Bàu Trúc được xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên, sự chuyển mình mạnh mẽ của làng nghề theo cụ Lực đến từ chính sách phát triển thương hiệu, khai khẩn du lịch vô cùng bài bản của Sở VHTT&DL tỉnh Ninh Thuận.

Vì vậy, cả làng ai cũng vui và không ngừng tìm tòi, sáng tạo ra những mẫu mã mới. Khác với những làng nghề truyền thống, cổ xưa khác, làng gốm Bàu Trúc rất khang trang và đương đại.

Công đoạn nhồi đất để làm gốm thủ công    Cả làng sung túc từ một chính sách đúng đắn  tinh thần gìn giữ và phát huy truyền thống làng nghề phê chuẩn việc dạy lớp trẻ làm gốm có từ rất sớm ở Bàu Trúc.

Một phần cũng vì mưu sinh, dần dà tôi bị cuốn hút vào đất. Ông Trương Văn Tận-Bí thư chi bộ làng gốm Bàu Trúc, cho biết: "Năm 2011, với mục đích gìn giữ và nâng cao giá trị thương hiệu làng nghề, UBND tỉnh Ninh Thuận đã triển khai Đề án "Chiến lược marketing gốm mỹ nghệ Bàu Trúc, thời đoạn 2010-2015 và tầm nhìn đến năm 2020", với tổng kinh phí 26,3 tỷ đồng.

Cũng như nghệ nhân Đàng Xem, gia đình anh Thạch Văn Lương- một người trẻ đang theo nghề gốm cũng có cuộc sống khá giả, giàu có hơn từ chính khói rơm, đất mẹ làng nghề. Bây giờ, chỉ riêng xuất khẩu ra nước ngoài, mỗi năm làng gốm Bàu Trúc xuất khoảng 50. Nguyên liệu làm gốm là đất sét mịn, có độ dẻo cao được làm sạch, đập nhuyễn, ngâm nước, sau đó nhồi với cát trắng hạt nhỏ theo tỷ lệ nhất định.